Przewaga estrogenowa jako przyczyna wielu dolegliwości

22.06.2021

Przewaga estrogenowa występuje częściej niż nam się wydaje. Bolesne miesiączki, mięśniaki, polipy, cysty, endometrioza, niedoczynność tarczycy, rak piersi to tylko niektóre konsekwencje zaburzeń hormonalnych. Kiedy równowaga pomiędzy estradiolem i progesteronem zostaje zachwiana pojawiają się problemy ze zdrowiem. 

Z tego artykułu dowiesz się jakie objawy występują najczęściej, jakie są przyczyny i co można zrobić, kiedy występuje dominacja estrogenu. 

Estrogeny

Lekarz John R. Lee. jako pierwszy użył terminu przewaga estrogenowa, określając nim stan, w którym kobieta ma niedobór, prawidłowy poziom bądź nadmiar estrogenu, a jej organizm wytwarza niewystarczającą ilość progesteronu, aby go zrównoważyć.

Estrogeny to hormony płciowe występujące u kobiet i mężczyzn. U kobiet estrogen występuje jako: estriol (E3), estradiol (E2) oraz estron (E1).

Funkcje estrogenów

U kobiet estrogeny biorą udział w procesie poczęcia, wpływają na poziom cholesterolu, zdrowie kości, serca, oraz skóry. Zwiększają odkładanie wapnia w kościach, zapobiegając tym samym osteoporozie. Biorą udział w procesie magazynowania wody i tłuszczu, stymulują tarczycę do pracy. 

Po wykorzystaniu trafiają do wątroby, a następnie do jelit, skąd powinny zostać wydalone wraz z kałem. Proces ten jest możliwy, jeśli nasz układ pokarmowy pracuje prawidłowo.

Objawy przewagi estrogenowej 

Objawy mogą być niespecyficzne i ogólnoustrojowe. Najczęściej wymienia się:

• PMS
• PCOS
• Endometrioza
• Niepłodność
• Niedoczynność tarczycy
• Zaburzenia autoimmunologiczne
• Przyspieszenie procesu starzenia
• Nadmiar miedzi
• Osłabione libido
• Alergie, w tym astma, pokrzywka i różne wysypki
• Spowolniony metabolizm 
• Przyrost tkanki tłuszczowej, szczególnie w okolicach brzucha, bioder i ud
• Zmiany nastroju i zmęczenie
• Brain fog
• Wypadanie włosów
• Bóle głowy
• Hipoglikemia
• Nieregularne miesiączki
• Drażliwość
• Niedobór magnezu
• Wahania nastroju
• Utrata masy kostnej przed menopauzą
• Osteopenia i osteoporoza
• Zatrzymywanie wody
• Niedobór cynku
• Mięśniaki macicy
• Torbiele
• Nowotwór macicy
• Cysty 
• Nowotwór piersi
• Nowotwór endometrium

Przyczyny powstawania przewagi estrogenowej

Kiedy cykl menstruacyjny kobiety przebiega prawidłowo, estrogen jest dominującym hormonem przez pierwsze dwa tygodnie poprzedzające owulację. W ciągu ostatnich dwóch tygodni cyklu estrogen jest równoważony przez progesteron.

Kiedy występują zaburzenia hormonalne, a kobieta doświadcza cykli bezowulacyjnych (to znaczy cykli, w których nie występuje owulacja), estrogen nie jest równoważony, powodując zróżnicowane, niespecyficzne objawy. Tak się dzieje chociażby u kobiet z PCOS oraz wchodzących w okres okołomenopauzalny. 

Inne przyczyny:

• Nadmiar tkanki tłuszczowej 
• Zbyt duży stres wpływający na nadnercza i tarczycę
• Problemy trawienne
• Zła dieta 
• Obniżona czynność wątroby
• Problemy jelitowe i dysbioza jelitowa (estrobolom)
• Środowisko i dieta zawierające ksenoestrogeny 
• Zaburzenia układu odpornościowego
• Styl życia
• Niektóre warianty genetyczne
• Tabletki antykoncepcyjne i HTZ
• Zaburzony metabolizm estrogenów

Kogo dotyczy przewaga estrogenowa

Problem dotyczy zarówno kobiet jak i mężczyzn, w każdym wieku. U kobiet zarówno tych w okresie rozrodczym, które planują dzieci i mają problemy z uzyskaniem ciąży, jak i u kobiet w okresie premenopazalnym i menopauzalnym. 

U mężczyzn estrogeny są głównie produkowane przez nadnercza oraz jądra. Wpływają na dojrzewanie nasienia i opóźniają apoptozę (śmierć) komórek nasienia. Działają również na poziom libido i erekcję.

Kiedy estradiolu u mężczyzny jest za dużo może to działać na zmniejszenie ilości nasienia, ginekomastię oraz powodować problemy z erekcją.

Przewaga estrogenowa po ‘40

Poziom estrogenów u kobiet zaczyna spadać zazwyczaj około 35 roku życia i tak się dzieje przez 10- 15 lat. Dominacja estrogenowa, czyli nierównowaga pomiędzy estrogenem i progesteronem może występować nawet, kiedy miesiączki dopiero zaczynają być nieregularne. Wiele kobiet w okresie okołomenopauzalnym właśnie wtedy zaczyna odczuwać skutki tej przewagi. 

Badania wykazują, że kobiety, w trakcie menopauzy posiadające wyższy poziom estrogenów i są w grupie ryzyka zachorowania na nowotwory piersi. 

W mojej praktyce pracy z klientkami podczas Indywidulanego Kodu Równowagi  (IKR), kiedy bierzemy pod uwagę pracę całego organizmu dla osiągnięcia najlepszych efektów, obserwuję, że problem przewagi estrogenowej dotyczy większości z nich. Zaadresowanie problemu daje najlepsze rezultaty. Tutaj możesz przeczytać więcej na temat programu IKR.

Przewaga estrogenowa i tarczyca

Estrogen i progesteron działają jako przeciwieństwa i wpływają na równowagę hormonalną. Estrogen wpływa hamująco na hormony tarczycy, a progesteron je stymuluje. Gdy występuje nadmiar estrogenów i niski poziom progesteronu może wystąpić niedoczynność tarczycy. Gdy estrogenu jest za dużo, zmniejsza się konwersja T4 (prohormonu tarczycy) do T3 aktywnego hormonu tarczycy.

Doniesienia naukowe mówią, że niedobór progesteronu i fluktuacje estrogenów mogą pogorszyć atak autoimmunologiczny.

Więcej o hormonach płciowych i tarczycy w kolejnych artykułach. O konwersji T4 do T3 możesz przeczytać tutaj. 

Dominacja estrogenowa – jak to sprawdzić

W medycynie funkcjonalnej można spotkać badania z krwi, ze śliny i moczu. Mierzy się:

1. Iloraz estrogenu –stosunek E1 (estronu), E2 (estradiolu) i E3 (estriolu) – badanie z moczu
2. Stosunek progesteronu do estradiolu – badanie ze śliny i z moczu
3. Metabolity
4. Kompletne testy badające poziom hormonów oraz ich ścieżkę

W Polsce możemy zbadać poziom estradiolu i progesteronu. 

Co pomaga zmniejszyć przewagę estrogenową

Prawidłowa praca wątroby

Nie warto obciążać wątroby alkoholem, nadmiarem leków czy ciężkostarwnym jedzeniem. Aby pomóc wątrobie w detoksykacji polecam wprowadzić czasowo zmiany w diecie i stylu życia. Przyjmowanie ostropestu nie wystarczy, aby usprawnić szlaki metyacji. 

Usprawnienie pracy układu pokarmowego

Zdrowy układ pokarmowy to regularne wypróżniania, brak wzdęć, gazów i innych dysfunkcji. Zadbanie o odpowiednie trawienie i mikrobiom to tylko niektóre elementy układanki. Estrobolome – odkrycie ostatnich lat – dotyczy zestawu genów bakterii jelitowych, których produkty białkowe zdolne są do metabolizowania estrogenów. Poprzez udział i modulowanie krążenia jelitowo-wątrobowego estrogenów estrobolom wpływa na wydalanie oraz ponowne krążenie estrogenów w organizmie. Zaburzenia na poziomie mikrobiomu mogą spowodować ponowny wychwyt estrogenów. 

Niebawem artykuł na ten temat.

Eliminacja ksenoestrogenów

Pierwszą ze strategii w tym zakresie jest ograniczeni plastików w najbliższym środowisku oraz zwrócenie uwagi na kosmetyki i środki czystości. Zalecam kupowanie warzyw od lokalnych, sprawdzonych producentów. Warto zwrócić uwagę na wodę kranową. Metabolity środków antykoncepcyjnych i HTZ są wydalane wraz z moczem i poprzez kanalizację trafiają do zbiorników wodnych. 

Jako ciekawostkę chciałam przypomnieć artykuł, który pisałam i filmik, który nagrałam na temat ryb głębinowych. Ryby żyjące na głębokościach 6 km również zawierają estrogeny pochodzące od człowieka. Linki do artykułu i do filmiku. 

Zdrowa dieta

Dieta powinna być różnorodna pozbawiona przetworzonej żywności, produktów niskiej jakości i węglowodanów prostych. Jeśli w diecie obecne jest mięso, ważnym jest aby było bez hormonów i antybiotyków. Istotnym elementem codziennego menu jest błonnik.

Suplementacja

Bardzo istotne jest zwiększenie składników odżywczych w diecie. Trzeba zwrócić szczególną uwagę na żelazo, witaminy z grupy B, cynk czy magnez. 

Odchudzenie

Zaleca się zrzucenie nadmiaru tkanki tłuszczowej w rozsądny sposób. Im większa otyłość tym większe ryzyko zaburzeń hormonalnych. Estrogen jest magazynowany w tkance tłuszczowej. Przy redukcji wagi estrogen uwalniany jest do krwi. Skutkiem mogą być oznaki przewagi estrogenowej. 

Styl życia i praca ze stresem

Kolejnym ważnym elementem pracy nad przywróceniem równowagi hormonalnej jest odpowiedni styl życia. Warto zadbać o odpoczynek, jakościowy sen i dopasowaną aktywność fizyczną. Polecam wprowadzić techniki relaksacyjne i medytacje. Z mojego doświadczenia pracy z klientkami wynika, że zaopiekowanie się sobą i zwolnienie, czyli życie bez presji uciekającego czasu, przynosi wspaniałe rezultaty. 

Kontakt ze specjalistą, który zna się na hormonach

Wyrównanie równowagi hormonalnej wymaga umiejętnego, uważnego połączenia kropek, aby pojawił się właściwy obraz. Jeśli proces wydaje się trudny, można skorzystać ze wsparcia specjalisty w tym temacie.

Jeśli potrzebujesz kompleksowej opieki zapraszam do wzięcia udziału w moim autorskim, Indywidualnym programie Indywidulany Kod Równowagi. Po dogłębnej analizie Twojego przypadku, podczas 6 spotkań przekażę Ci wiedzę i materiały przygotowane specjalnie dla Ciebie, abyś uzyskała jak najlepszy efekt i pozbyła się objawów.

Źródła:

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3113168/

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3520819/

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmedhealth/PMHT0023146/