Czym są choroby autoimmunologiczne i jak sobie z nimi radzić

06.10.2023

Choroby autoimmunologiczne są zespołami chorobowymi, w których układ odpornościowy organizmu atakuje i niszczy własne tkanki i narządy, myląc je z zagrożeniem zewnętrznym, takim jak infekcje.

W normalnych warunkach układ odpornościowy chroni organizm przed infekcjami i chorobami, ale w przypadku chorób autoimmunologicznych (procesu autoimmunizacji) dochodzi do zaburzenia mechanizmów regulujących odpowiedź immunologiczną.

Przyczyny chorób autoimmunologicznych nie są w pełni poznane, ale wiadomo, że dziedziczność, czynniki środowiskowe (dieta, styl życia, środowisko, przewlekły stan zapalny i długotrwały stres) oraz czynniki immunologiczne odgrywają istotne role w ich powstawaniu.

Choroby autoimmunologiczne mogą dotyczyć różnych układów i narządów.

Statystyki na temat chorób autoimmunologicznych

Mocne dane na temat częstości występowania i rozpowszechnienia chorób autoimmunologicznych są ograniczone. Dane z 2009 roku podają, że w samych Stanach Zjednoczonych na choroby autoimmunologiczne może chorować między 7,6, a 9,4 % ludzi.

Szacunek ten obejmuje jednak tylko 29 chorób autoimmunologicznych i nie uwzględnia wzrostu częstości występowania w ostatniej dekadzie. Według niektórych szacunków istnieje około 150 chorób autoimmunologicznych.

Najczęściej występujące choroby autoimmunologiczne

Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS)

Choroba ta charakteryzuje się zapaleniem stawów, co prowadzi do ich deformacji i bólu.

Celiakia

Osoby z celiakią mają nadwrażliwość na gluten, co prowadzi do uszkodzenia błony śluzowej jelita cienkiego i trudności w przyswajaniu składników odżywczych oraz szeregu objawów, często neurologicznych.

Hashimoto (choroba Hashimoto)

Choroba autoimmunologiczna, w której układ odpornościowy atakuje tarczycę, prowadząc do niedoczynności tarczycy.

Cukrzyca typu 1

Jest to choroba, w której układ odpornościowy niszczy komórki beta trzustki, odpowiedzialne za produkcję insuliny.

Stwardnienie rozsiane (SM)

SM wpływa na ochronną osłonkę wokół komórek nerwowych w mózgu i rdzeniu kręgowym, prowadząc do różnych objawów neurologicznych.

Łuszczyca

Jest to schorzenie skóry, które powoduje nadmierny wzrost komórek skóry, prowadzący do plackowatych zmian na skórze.

Toczeń

Może wpływać na różne narządy i układy w organizmie. Jest to przewlekła choroba, która charakteryzuje się nieprawidłową odpowiedzią układu odpornościowego, prowadzącą do zapalenia i uszkodzenia różnych tkanek.

W toczniu rumieniowatym może występować na twarzy charakterystyczny rumień w kształcie motyla.

Zespół Sjögrena, znany również jako choroba Sjögrena

Wpływa głównie na gruczoły wydzielania zewnętrznego, takie jak gruczoły ślinowe i łzowe.

Nieswoiste zapalenie jelit (NZJ)

To grupa chorób zapalnych jelit, które charakteryzują się przewlekłym zapaleniem przewodu pokarmowego, ale nie można ich jednoznacznie związać z określonymi przyczynami immunologicznymi lub alergicznymi. Dwie główne postacie NZJ to choroba Leśniowskiego-Crohna i wrzodziejące zapalenie jelita grubego (colitis ulcerosa).

Opis objawów ma charakter bardzo ogólny

Leczenie i terapie

Leczenie i terapie stosowane w chorobach autoimmunologicznych zależą od rodzaju choroby, nasilenia objawów oraz indywidualnych potrzeb i stanu zdrowia pacjenta. To co będzie służyło jednej osobie może nie działać na inną. Terapia powinna być dobrana indywidualnie przez specjalistów.

Dieta

W przypadku celiakii zazwyczaj wystarczy zmienić dietę na bezglutenową, aby uzyskać remisję. W przypadku innych chorób autoimmunologicznych, odpowiednia, dopasowana do osoby dieta może pomóc złagodzić objawy i poprawić stan zdrowia, jednak zazwyczaj jest z jednym, ale nie jedynym elementem wspierającym terapię. 

Hormony

W przypadku choroby hashimoto, kiedy tarczyca uległa zniszczeniu na skutek procesu autoimmunizacji, stosuje się hormony tarczycy w celu uzupełnienia ich niedoborów. Część objawów wynikających z niedoczynności tarczycy znika, jednak stosowanie hormonów nie wpływają na przyczynę powstawania choroby, więc jej nie leczy. Pomaga tylko złagodzić skutki. 

Leki przeciwzapalne

W leczeniu chorób autoimmunologicznych często stosuje się leki przeciwzapalne, takie jak niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ), które pomagają w łagodzeniu bólu i stanów zapalnych.

Kortykosteroidy

Sterydy, takie jak prednizon, są stosowane do zmniejszenia stanu zapalnego w organizmie. Mogą być stosowane zarówno w postaci tabletek, jak i w innych formach (np. zastrzyki, maści) w zależności od potrzeb.

Leki immunosupresyjne

W celu ograniczenia nadmiernego działania układu odpornościowego i zmniejszenia niszczenia własnych tkanek stosuje się leki immunosupresyjne, takie jak metotreksat, cyklosporyna, azatiopryna, mykofenolan mofetil i inne.

Terapie biologiczne

Nowoczesne leki biologiczne, takie jak przeciwciała monoklonalne, wykazują skierowane działanie przeciwko określonym komórkom i cząsteczkom zaangażowanym w proces autoimmunologiczny.

Terapie celowane na określone choroby

W niektórych chorobach autoimmunologicznych stosuje się terapie celowane na określone mechanizmy patogenetyczne, takie jak leki przeciwciała przeciwko konkretnym białkom (np. w toczeniu lub reumatoidalnym zapaleniu stawów).

Leczenie objawowe

Leczenie objawowe skupia się na łagodzeniu konkretnych objawów, takich jak suchość w ustach i oczach w zespole Sjögrena lub bóle stawów w reumatoidalnym zapaleniu stawów.

Terapie immunomodulacyjne

Niekiedy stosuje się metody immunomodulacyjne, takie jak terapia plazmaferezą, immunoterapia czy fototerapia, aby wpłynąć na układ odpornościowy i zmniejszyć aktywność choroby.

Powrót do równowagi
Modyfikacja stylu życia i nauka radzenia sobie ze stresem (wzmocnienie rezyliencji) 

Niektóre choroby autoimmunologiczne, takie jak celiakia, mają konretną przyczynę wystąpienia choroby. W przypadku choroby trzewnej jest to gluten, który uszkadza kosmki jelitowe. Zmian diety pomaga wprowadzić pacjenta w remisję choroby.

W przypadku pozostałych chorób autoimmunologicznych znalezienie przyczyny wystąpienia choroby jest bardzo ważnym, chociaż trudnym elementem terapii.

Jest jednak szereg czynników środowiskowych, takich jak przewlekłe stany zapalne, dieta, niedobory, styl życia, przewlekły stres, których modyfikacja może pomóc w uzyskaniu remisji.

Moja autoimmunologia

Wiem co mówię, ponieważ po kilku latach objawów, w 2009 roku, otrzymałam diagnozę choroby Hashimoto. Moja tarczyca była już wtedy prawie całkowicie zniszczona przez przeciwciała. Miałam błędną diagnozę depresji, problemy z układem pokarmowym, włosami, skórą. Cierpiałam na mgłę mózgową, ataki paniki i zaniki pamięci. Byłam nie do wytrzymania. Nie wiem jak mój obecny mąż, a wtedy parter ze mną wytrzymał. Nie chciało mi się nic. Zapamiętałam ten czas jako trudny w moim życiu. 

Zresztą przeciwciał sugerujących autoimmunologię było więcej.

Od początku drogi przeszłam wiele interwencji i terapii, aby poprawić komfort swojego życia, normalnie funkcjonować i wyglądać. Próbowałam na sobie wielu rzeczy. Od 14 lat kształcę się i rozwijam (tutaj więce, aby poprawiać zdrowie i dobrostan swój i innych osób. Już 10 lat prowadzę własną praktykę. Mam za sobą kilka tysięcy konsultacji. Stworzyłam metodę Kod Równowagi, wg której tworzę swoje materiały edukacyjne i prowadzę konsultacje i programy. Tutaj przeczytasz więcej o mnie. 

Wsparcie w radzeniu sobie z chorobami autoimmunologicznymi

Jeśli cierpisz na choroby autoimmunologiczne i poszukujesz holistycznego podejścia do swojego zdrowia, to mam dla Ciebie dobrą wiadomość. Zapraszam Cię serdecznie na konsultację.

Holistyczne podejście do zdrowia to więcej niż tylko leczenie objawów. Od lat łączę wiedzę medyczną z filozofią holistyczną, skupiając się na całym Twoim organizmie – ciele, umyśle i emocjach. Dzięki temu możemy wspólnie poszukać spersonalizowanych rozwiązań, które nie tylko pomogą złagodzić objawy, ale również poprawią Twój dobrostan.

Tutaj przeczytasz o moim holistycznym podejściu. 

Niezależnie od tego, czy zmagałaś/zmagałeś się z chorobami autoimmunologicznymi od lat, czy dopiero zaczynasz odkrywać swoją diagnozę, pomogę Ci zrozumieć Twoją sytuację, dostarczę cenne wskazówki na temat diety, suplementacji, aktywności fizycznej, relaksacji i innych aspektów, które mogą wpłynąć na Twoje zdrowie, samopoczucie i wygląd.

Zarezerwuj teraz swoją konsultację i rozpocznij swoją podróż do równowagi, zdrowia i dobrostanu. Daj sobie szansę na holistyczne wsparcie, które może przynieść pozytywne zmiany w Twoim życiu. Zasługujesz na to. 

Źródło:

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35593778/

Reszta źródeł u autora.